Deneyimsel Öğrenme Projesi; Deneyimsel Eğitim Merkezi tarafından yürütülen örgün eğitim ve yaygın eğitimde kaliteyi artırmayı ve okulu erken terk ile mücadele etmeyi hedefleyen uluslararası bir projedir.

AB Sivil Toplum Diyaloğu Programı kapsamında ilerliyor olan projede Yunanistan, Estonya ve Türkiye’deki sivil toplum kuruluşları deneyimi temel alan bir eğitim projesi için diyalog ve ortaklık kurdu.

15 Öğretmen ve 15 Gençlik Çalışanı, deneyimsel öğrenmeyi okullara ve gençlik kuruluşlarına taşımak için kolları sıvadı.

Okulu Erken Terk Önemli Bir Problem

Avrupa İstatistik Kurumu’na göre Avrupa Birliği ülkelerinin okulu erken terk etmedeki ortalaması %10 iken bu rakam Türkiye’de %30’larda. 2010 yılında %40’lardan %30’lara inmiş olan ülkemizde halen bu alanda yapılacak çok şey var. Okulu terk etme nedenleri arasında pek çok faktör olmakla birlikte, öğrencinin okul/öğretmen ile olan ilişkisi ve ders başarı seviyesi okulu erken bırakmada önemli bir yer tutuyor. Geleneksel eğitim uygulamaları ise öğrencilerin bireysel eğilim ve öğrenme türlerine yeterince cevap veremiyor.

Deneyimi Merkeze Alan Bir Eğitim

Deneyimsel Öğrenme; öğrencilerin pasif ve dinleyen bir durumdan çıkıp aktif ve uygulayan bir sürece geçtikleri, öğrendikleri bilgileri gerçek hayattaki pratiklerle birleştirdikleri etkin bir öğrenme yaklaşımıdır. Kullanılan öğrenme oyunları, rol çalışmaları, simülasyonlar sayesinde öğrenciler eğlenirken öğrenme imkanı buluyorlar.

Deneyimsel Öğrenme Yöntemleri, Avrupa Gençlik Çalışmalarında uzun süredir kullanılan yaygın bir metodoloji. Ülkemiz, Avrupa Birliği’ne aday olmakla birlikte, Avrupa Birliği Gençlik Programlarına da dahil olmuş oldu. AB Programlarında; gençlik eğitimlerinde kullanılan bu interaktif yöntemleri gören Türk Sivil Toplum Kuruluşları, bu etkili eğitim yöntemlerini ülkemizde yaygınlaştırmak için on yılı aşkın bir süredir çalışmalar yürütüyor. Tüm bu çabalara rağmen deneyimsel öğrenme yöntemleri özellikle “yerel” düzeyde yeterince yaygınlaşamadı.

Türkçe Kaynak Çok Az

Deneyimsel Öğrenme Yöntemlerinin yerelde yeterince yaygınlaşabilmesinin önündeki en büyük engel Türkçe kaynakların az oluşu. Deneyimsel Öğrenme Yöntemini açıklayan kaynaklar ve öğrenme oyunların çoğu İngilizce. Dil problemi, bu etkin metodolojinin yereldeki kullanımını kısıtlamakta.

Projenin Ürettiği Çözümler

Deneyimsel Öğrenmenin Türkiye’deki okullarda ve gençlik çalışmalarında yaygınlaştırılmasını hedefleyen proje, 3 temel alanda çalışma yaparak çözümler üretiyor.

TÜRKÇELEŞTİRME

Proje kapsamında geliştirilen www.deneyimselogrenme.com isimli web sitesinde Deneyimsel Öğrenme ile ilgili kaynak ve metotlar Türkçeleştiriliyor. Üstelik web sayfasında yer alan bir arama motoru sayesinde istenilen konuda uygulanabilecek oyunlara türlerine göre ulaşılabiliyor.

YERELLEŞTİRME

Deneyimsel Öğrenme tabanlı eğitim metotları çoğunlukla uluslararası çalışmalarda tasarlandığı için bazen yerel gerçeklikler ve yerel ihtiyaçlara yanıt vermekte tam etki gösteremeyebiliyor. Örneğin başka bir ülkede üretilen ayrımcılıkla mücadele konulu bir öğrenme oyunu içerik, karakterler, konu bakımından ülkemizdeki yerel ihtiyaçlardan farklı olabiliyor. Bu anlamda deneyimsel öğrenme oyunlarının yerel gerçeklere adapte edilebilmesi için projede çalışan Türk ve Avrupalı uzmanlar Paulo Freire’nin Ezilenlerin Pedagojisi tekniklerini kullanarak bir adaptasyon yöntemi geliştirdiler.

UZUN DÖNEM EĞİTMEN EĞİTİMİ

Yerelde, okullarda ve sivil toplum kuruluşlarında deneyimsel öğrenmenin daha fazla kullanılması için uzun dönemli bir eğitmen eğitimi programı gerçekleştirildi.

Türkiye’nin farklı şehirlerinden 15 Öğretmen ve 15 Gençlik çalışanı İstanbul’da Temmuz 2016’da bir haftalık yoğunlaştırılmış bir eğitim aldılar.

Alınan eğitimin ardından Eylül 2016’da öğretmenler okullardaki iyi uygulamaları gözlemlemek üzere Estonya’ya çalışma ziyaretine gittiler. Okulu terk oranının Avrupa ortalamasının altında olan ülkede Milli Eğitim Bakanlığı ve Özel Proje Okulları’nı ziyaret ettiler.

Gençlik çalışanları ise özellikle dezavantajlı gençlerle ve mültecilerle çalışan kuruluşlardaki uygulamaları görmek ve metot paylaşımı yapmak için Yunanistan’a gittiler.

YEREL UYGULAMALAR

Yurtdışı çalışma ziyaretleri sonrası öğrendiklerini uygulamaya döken eğitimciler, okullarda ve sivil toplum kuruluşlarında hedef gruplarına verdikleri eğitim programlarına deneyimsel öğrenme yöntemlerini eklediler. Diyaloğu temel alan bir yaklaşımla, yukarıdan inen ve bilgi aktaran değil, öğrenenle öğrenme ilişkisine giren, terzi işi yöntemler geliştiren, deneyimi merkez alan eğitimciler olma yolunda adım adım ilerlediler.

EĞİTİCİLERİN KENDİ DİLLERİNDEN YAŞADIKLARI DÖNÜŞÜM

“Ben biraz otoriter bir öğretmendim. Özellikle Freire’yi okuduktan sonra öğrencilere biraz daha kendilerini ifade edebilecekleri ve özgür hissedebilecekleri bir alan tanımaya başladım. İkinci olarak özellikle sıkıcı gramer konularındaki dersleri öğrendiğimiz öğrenme oyunlarını kullanarak vermeye başladım. Sonuç; daha eğlenceli, daha öğrenci merkezli, daha kalıcı ve daha özgür bir dersim oldu.”

İngilizce Öğretmeni

“Görünenin arkasında çok farklı bir anlam olabileceğini fark ettim. Diyalog sürecinin ve eğitimin insanı özgürleşmeye çalışan bir süreç olduğunu gördüm. Bunun çok önemli olduğunu ve eğitimde atlanılmaması gerektiğini fark ettim.”

Gençlik Çalışanı

“Ben de öğretmenin bazen öğrenmenin önünde engel olabildiğini deneyimledim. Çünkü klasik sistemden farklı uygulamalar denerken öğrencilerden beklentim düşüktü. Onlardaki değişimleri ve yaratıcılıkları görmek beni tetikledi. Şimdi ise daha iyisini ve kalıcı olanı bulmak için daha çok kafa yoruyorum.”

Rehberlik & Sosyoloji Öğretmeni

DENEYİMSEL ÖĞRENME ZİRVESİ

Şubat 2017’de sona eren projenin kapanışı önemli bir zirveyle yapıldı.

11 Şubat 2017 tarihinde İstanbul’da gerçekleşen ve Türkiye’de ilk olma niteliği taşıyan Deneyimsel Öğrenme Zirvesi akademi, kamu ve sivil toplumu bir araya getirdi. Proje sürecinde üretilen ve izlenen tüm yöntemleri içeren bir Eğitim Kitabı da zirvede örgün eğitim ve yaygın eğitim temsilcileri ile paylaşıldı.

Tam gün süren zirvede proje sonuçlarının paylaşılmasının yanı sıra önemli konuşmacıların yer aldığı paneller ve öğrenme oyunlarının paylaşıldığı uygulamalı atölyeler yer aldı.

Zirveye telekonferans yoluyla bağlanan, deneyimsel öğrenme teorisinin kurucusu David KOLB, deneyimsel öğrenme alanındaki son çalışmalarını zirve katılımcıları ile paylaştı.